Ειδώλιο ευνούχου
Π 10890
Πήλινο ειδώλιο, κατασκευασμένο σε μήτρα. Στην πίσω όψη διατηρεί ίχνη επικόλλησης φτερών. Βρέθηκε στο δυτικό νεκροταφείο της Απτέρας, στο Ταφικό Μνημείο ΙΙ. Η ανδρόγυνη μορφή, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προσώπου και το μειδίαμα, απεικονίζεται με θηλυπρεπείς μαστούς και ευνουχισμένο το ανδρικό όργανο. Το μόριο που λείπει, το κρατάει στο δεξί της χέρι, επιδεικνύοντας το. Απεικονίζεται η στιγμή του ακρωτηριασμού. Οι ανδρόγυνες μορφές που έχουν ευνουχιστεί θυμίζουν την φρυγική εκδοχή του μύθου περί της καταγωγής του Άττη από την τρομακτική ανδρόγυνη Άγδιστι. Σύμφωνα με τον μύθο, στην διαδικασία του ευνουχισμού της είχε συμβάλλει ο Διόνυσος, αφού πρώτα την μέθυσε. Η πράξη του ευνουχισμού υιοθετήθηκε στη συνέχεια από τους ιερείς-μύστες της Κυβέλης, τους γάλλους, που υποδύονταν τον Άττη, ως τελετουργική πράξη μύησης, προκειμένου να ευδαιμονήσουν στη μεταθανάτια ζωή. Η Άγδιστις θεωρείται ότι συνιστά υπόσταση της φρυγικής Κυβέλης, αλλά η απεικόνισή της στην αρχαία τέχνη είναι σπάνια. Η λατρεία της Μεγάλης Μητέρας ή Μητέρας Κυβέλης στον ελληνικό χώρο είχε ευρεία διάδοση γενικά, χωρίς όμως να διατηρεί τα άγρια χαρακτηριστικά της μικρασιατικής λατρείας.
Ύψος:
27 εκ
Χρονολόγηση:
1ος - α΄ μισό 2ου αι. μ.Χ
Υλικό:
Πηλός
